W artykule opisuję w jaki sposób zainstalować od podstaw środowisko Joomla! na domowym komputerze w systemie operacyjnym działającym pod kontrolą jądra GNU/Linux; mówiąc po ludzku, chociaż niezbyt poprawnie: 'pod którąś z dystrybucji Linuxa'. Artykuł jest ilustrowany zrzutami ekranu.

Zapraszam do lektury!

 

 

Podczas pisania artykułu posiłkowałem się znakomitym artykułem znalezionym na wiki.ubuntu.com.

Założenia:

• Środowisko Joomla! zainstalujemy na komputerze domowym, tzn. na komputerze, który nie został skonfigurowany tak, by pełnić rolę serwera www dostępnego przez Internet.
• Przygotowaliśmy naszą dystybucję GNU/Linux do instalacji środowiska Joomla!.
• Nie stworzyliśmy jeszcze żadnej bazy danych.

Ze względów bezpieczeństwa instrukcja nie powinna być stosowana do instalacji środowiska Joomla! na maszynach pełniących rolę serwerów internetowych.

 

Czego będziemy potrzebować?

• Musimy stworzyć bazę danych.
• Potrzebujemy paczkę instalacyją Joomla!.
• Warto od razu ściągnąć paczkę z polskim tłumaczeniem zaplecza środowiska.

Jedynym 'technicznym' fragmentem całego procesu jest utworzenie bazy danych. Niestety język polski jest nieprecyzyjny. Przecież we wspomnianym już na wstępie artykule wyjaśniłem, w jaki sposób instaluje się serwer bazy danych, więc o jaką bazę danych chodzi tym razem? Mówiąc najprościej serwer świadczy pewne usługi. Powiedzmy, że obsługuje bazy danych. Ale by mógł być przydatny, musi mieć co obsługiwać, czyli musi mieć bazy danych. Znowu upraszczając baza danych to zbiór powiązanych ze sobą danych. Pojedyncza baza danych jest rozpoznawana poprzez nazwę. Jeden serwer może obsługiwać wiele baz danych. Jeżeli będziemy chcieli u siebie na dysku trzymać kilka środowisk Joomla!, to będziemy musieli dla każdego z nich stworzyć osobną bazę danych.

 

W jaki sposób tworzy się bazę danych? Moim zdaniem najszybciej zrobimy to posługując się konsolą bash. Uruchamiamy ulubiony terminal i przystępujemy do pracy. Milcząco zakładam, że jeszcze nie utworzyliśmy żadnej bazy danych.

 

Przechodzimy do naszego katalogu domowego:

maciej@maciej-gucek2:~/temp3$ cd ~

 

Logujemy się do menedżera bazy danych jako administrator. Przypominam, że o ile postępowaliśmy zgodnie z wytycznymi z poprzedniego artykułu, to powinniśmy użyć takiego samego hasła jak to, które wpisujemy po komendzie 'sudo', czyli hasła administratora.

maciej@maciej-gucek2:~$ mysql -u root -p

Enter password:

Welcome to the MySQL monitor. Commands end with ; or \g.

Your MySQL connection id is 101

Server version: 5.1.37-1ubuntu5 (Ubuntu)

 

Type 'help;' or '\h' for help. Type '\c' to clear the current input statement.

 

mysql>

 

Tworzymy bazę danych. Ja utworzyłem bazę o nazwie 'baza_mslonik2':

mysql> create database baza_mslonik2;

Query OK, 1 row affected (0,00 sec)

 

mysql>

 

Wylogowujemy się z menedżera bazy danych:

mysql> \q

Bye

maciej@maciej-gucek2:~$

 

Gotowe!

 

Wersja dla tych, którzy wolą klikać i oglądać świat w kolorach, czyli zakładanie bazy danych z wykorzystaniem graficznego interfejsu użytkownika uruchomionego pod menedżerem okien.

Instalujemy narzędzie wymagające powłoki graficznej o nazwie mysql-admin:

 

maciej@maciej-gucek2:~$ sudo apt-get install mysql-admin

[sudo] password for maciej:

Czytanie list pakietów... Gotowe

Budowanie drzewa zależności

Odczyt informacji o stanie... Gotowe

Zostaną zainstalowane następujące dodatkowe pakiety:

libgtkhtml3.8-15 libmysqlclient15off mysql-gui-tools-common

mysql-query-browser

Sugerowane pakiety:

libgtkhtml3.8-dbg

Zostaną zainstalowane następujące NOWE pakiety:

libgtkhtml3.8-15 libmysqlclient15off mysql-admin mysql-gui-tools-common

mysql-query-browser

0 aktualizowanych, 5 nowo instalowanych, 0 usuwanych i 63 nieaktualizowanych.

Konieczne pobranie 5809kB archiwów.

Po tej operacji zostanie dodatkowo użyte 17,3MB miejsca na dysku.

Kontynuować [T/n]?

 

Po pobraniu pakietów nastąpi ich rozpakowanie i konfiguracja:

Pobrano 5809kB w 47s (123kB/s)

Zaznaczenie poprzednio niezaznaczonego pakietu libgtkhtml3.8-15.

(Odczytywanie bazy danych ... 118840 plików i katalogów obecnie zainstalowanych.)

Rozpakowanie libgtkhtml3.8-15 (z .../libgtkhtml3.8-15_1%3a3.13.5-1ubuntu3_i386.deb) ...

Zaznaczenie poprzednio niezaznaczonego pakietu libmysqlclient15off.

Rozpakowanie libmysqlclient15off (z .../libmysqlclient15off_5.1.30really5.0.83-0ubuntu3_i386.deb) ...

Zaznaczenie poprzednio niezaznaczonego pakietu mysql-gui-tools-common.

Rozpakowanie mysql-gui-tools-common (z .../mysql-gui-tools-common_5.0r12-1ubuntu2_all.deb) ...

Zaznaczenie poprzednio niezaznaczonego pakietu mysql-admin.

Rozpakowanie mysql-admin (z .../mysql-admin_5.0r12-1ubuntu2_i386.deb) ...

Zaznaczenie poprzednio niezaznaczonego pakietu mysql-query-browser.

Rozpakowanie mysql-query-browser (z .../mysql-query-browser_5.0r12-1ubuntu2_i386.deb) ...

Przetwarzanie wyzwalaczy dla desktop-file-utils...

Przetwarzanie wyzwalaczy dla man-db...

Konfigurowanie libgtkhtml3.8-15 (1:3.13.5-1ubuntu3) ...

 

Konfigurowanie libmysqlclient15off (5.1.30really5.0.83-0ubuntu3) ...

 

Konfigurowanie mysql-gui-tools-common (5.0r12-1ubuntu2) ...

Konfigurowanie mysql-admin (5.0r12-1ubuntu2) ...

 

Konfigurowanie mysql-query-browser (5.0r12-1ubuntu2) ...

 

Przetwarzanie wyzwalaczy dla libc-bin...

ldconfig deferred processing now taking place

 

Sprawdzamy, jakie aplikacje się nam zainstalowały. Po wpisaniu ciągu 'mysql-' wcisnąłem klawisz 'Tab', co powinno spowodować wyświetlenie wszystkich komend, których nazwy zaczynają się od tego ciągu.

 

maciej@maciej-gucek2:~$ mysql-

mysql-admin mysql-query-browser

 

Uruchamiamy narzędzie wysokiego poziomu do zarządzania bazą danych:

maciej@maciej-gucek2:~$ mysql-query-browser

 

Podajemy nazwę hosta 'localhost', użytkownika 'root' oraz hasło takie, jak hasło administratora naszego komputera. Aplikacja ma na tyle przystępny i przejrzysty interfejs, że nie opiszę, w jaki sposób można dodać nową bazę danych licząc na przenikliwość i samodzielność Czytelnika.

 

Pobieramy paczkę instalacyjną Joomla!. Proponuję pobrać ją stąd: http://www.joomla.org/download.html. Pobieramy wersję 'full' w języku angielskim (English (UK)). Paczkę zapisujemy w katalogu tymczasowym, np. '~/joomla_temp'.

 

Pobieramy paczkę z tłumaczeniem zaplecza Joomla! na polski. Proponuję pobrać ją z polskiego centrum Joomla. Pobieramy pełną wersję instalacyjną zaplecza, nie żadną łatkę czy uaktualnienie. Paczkę zapisujemy w katalogu tymczasowym, np. '~/joomla_temp'.

 

 

Przystępujemy do instalacji.

 

Rozpakowujemy ściągniętą paczkę instalacyjną Joomla! do katalogu, w którym będzie się mieściła nasza strona www:

maciej@maciej-gucek2:~$  unzip ~/joomla_temp/Joomla_1.5.15-Stable-Full_Package.zip -d ~/strona_www

 

Uruchamiamy przeglądarkę internetową. W pasku adresu wpisujemy:

http://localhost/

 

Uruchomi się instalator Joomla! Przed nami 7 prostych kroków instalacji.

Obrazek 01. Krok 1

Wybór języka instalatora. Proponuję pozostawić wybór domyślny, czyli język polski i wcisnąć przycisk 'Dalej'.

 

Obrazek 02. Krok 2

Przegląd ustawień. Warto uzyskać przynajmniej taki obraz uprawnień, jak na 'Obrazek 02'. W przypadku, gdy będziemy zmuszeni dokonać zmiany uprawnień, warto odświeżyć stan uprawnień widocznych dla instalatora poprzez naciśnięcie przycisku 'Sprawdź ponownie'. Po osiągnięciu zadowalającego stanu wciskamy przycisk 'Dalej'.

 

Obrazek 03. Krok 3

Zapoznanie się z licencją GPL. Świat licencji jest niestety bardzo skomplikowany. Z punktu widzenia użytkownika licencja GPL to moim zdaniem najlepszy wybór, gdyż gwarantuje nam wolność wykorzystania i rozpowszechniania tak kodu źródłowego, jak i plików wykonywalnych. Wolność :-) Dbajmy o nią, budując świadomość jej znaczenia. Więcej na ten temat po polsku przeczytamy na przykład tutaj. Właśnie dlatego warto rozumieć, na co się zgadzamy wciskając przycisk 'Dalej'.

 

Obrazek 04. Krok 4

Konfiguracja bazy danych. Ponieważ konfigurujemy środowisko Joomla! na naszym komputerze lokalnym, więc: Typ bazy danych to 'mysql'. Nazwa serwera to 'localhost', czyli taka sama jak nazwa adresu za pomocą którego łączymy się z naszą stroną www poprzez przeglądarkę. Nazwa użytkownika to 'root'; jest to nazwa użytkownika, który ma pełne prawa do zmiany naszej utworzonej nieco wcześniej bazy danych; dla przypomnienia do tego celu nie tworzyliśmy osobnego użytkownika za pomocą menedżera bazy danych, lecz wykorzystaliśmy administratora. Z pewnością takie ustawienia nie są zalecane w przypadku instalacji Joomla! na serwerach z dostępem do sieci Internet ('produkcyjnych'), ale do naszych domowych zastosowań powinno wystarczyć. Hasło; podajemy hasło użytkownika 'root', czyli hasło użytkownika, który ma prawo do zarządzania naszą bazą danych. Nazwa bazy danych; podajemy taką samą nazwę bazy danych jak ta, którą utworzyliśmy. Wciskamy przycisk 'Dalej'.

 

Obrazek 05. Krok 5

FTP. Ponieważ nie będziemy wykorzystywali serwera FTP, więc pozostawiamy domyślne ustawienie  'Włącz obsługę plików przez FTP' na 'Nie'. Dlaczego nie będziemy korzystać z usługi FTP? Bo usługa ta służy przede wszystkim do przesyłania plików pomiędzy witryną www a naszym domowym komputerze. Skoro jednak witrynę właśnie instalujemy na domowym komputerze, to przesyłanie plików do  witryny ograniczy się do kopiowania ich z jednego folderu do drugiego.

 

 

Obrazek 06. Krok 6

Główna konfiguracja: Podajemy nazwę witryny. Moim zdaniem słowo 'nazwa' nie jest zbyt fortunnym i adekwatnym wyrażeniem. Wpisany tu tekst będzie identyfikował naszą witrynę. Nie należy go mylić z potocznym znaczeniem słowa 'adres', czyli adres domenowy witryny, np. http://www.onet.pl, czy http://mslonik.pl. Jest to tylko pewien dodatkowy identyfikator, np. 'to jest strona Andrzeja', albo 'wszystkie moje zabawki'. Podajemy e-mail. Mówiąc w pewnym uproszczeniu na ten adres środowisko Joomla! będzie przysyłało nam powiadomienia, to ten adres będzie domyślnie proponowany użytkownikom w przypadku, gdy będą się oni chcieli skontaktować z właścicielem strony. Hasło administratora. Tu wymagana jest pewna czujność. Co prawda pole 'Hasło administratora' zostało umieszczone tuż poniżej pola 'Twój email', ale nie podajemy tu hasła do naszej skrzynki pocztowej, tylko hasło dostępu do zaplecza naszej witryny. Z tego względu warto je dobrze przemyśleć i zapamiętać. Przykładowe dane. Zalecam zaznaczenie tego pola i wciśnięcie przycisku 'Wczytaj'. No chyba, że wiesz, co robisz :-) Wczytanie przykładowych danych spowoduje, że instalator wczyta przykładowy szkielet strony z Sekcjami, Kategoriami, Artykułami. Jeżeli jesteśmy początkującym użytkownikiem, to warto pójść tą drogą. Wciskamy przycisk 'Dalej'.

 

Obrazek 07. Krok 7

Podsumowanie. Tło tekstu  w jedynym okienku powinno się podświetlić na niebiesko, co sugeruje, że cały tekst został zaznaczony. Kopiujemy go do schowka np. wciskając kobinację klawiszy 'Ctrl + Insert' lub 'Ctrl + C'. Następnie w katalogu, w którym umieściliśmy naszą witrynę, np. '~/strona_www/' tworzymy plik 'configuration.php' i wklejamy w nim zawartość schowka. Możemy to zrobić następująco. Pod naszym środowiskiem graficznym uruchamiamy terminal i wpisujemy: maciej@maciej-gucek2:~$ nano ~/strona_www/configuration.php W głównym oknie edytora wklejamy zawartość schowka wciskając 'Shift + Insert' lub 'Ctrl + V'. Zapisujemy i opuszczamy edytor.   Nie zamykaj tego okienka ani jeszcze nie wciskaj żadnego z przycisków!   Uwaga! Jeżeli zmieniliśmy uprawnienia do katalogu, w którym umieszczona jest nasza witryna, czyli '~/strona_www' tak, jak to opisałem w poprzednim artykule, to w ogóle nie będziemy musieli przekopiowywać i wklejać zawartości okienka.

Ostatnią czynnością jest usunięcie folderu instalacyjnego. Uruchamiamy terminal, jeżeli jeszcze tego nie zrobiliśmy i w konsoli wpisujemy następujące polecenie, które usunie cały katalog instalacyjny:

 

maciej@maciej-gucek2:~$ rm -rf ~/strona_www/installation

 

Gotowe.Właśnie zainstalowaliśmy zupełnie nową kopię Joomla!. Sprawdźmy, jak to wygląda. Proszę się przełączyć na przeglądarkę internetową  ('Obrazek 7') i wcisnąć przycisk 'Zaplecze'. Po raz pierwszy logujemy się na zaplecze naszej strony:

• Username: admin
• Password: podajemy to samo hasło, co wpisane w kroku 6

Warto zapamiętać dwa adresy URL:

• Adres, pod którym dostępna jest Twoja strona to http://localhost/.
• Adres, pod którym dostępne jest zaplecze Twojej strony: http://localhost/administrator/.

 

Jeżeli coś poszło nie tak, jesteś niezadowolony z któregoś z ustawień, to zawsze możesz powtórzyć cały proces instalacji. To przecież zaledwie 7 kroków, a usuwanie czy rozpakowywanie plików w konsoli 'bash' to wszak betka.

 

 

Po instalacji.

Proponuję zalogować się na zaplecze i od razu wykonać następujące kroki:

• Zmienić nazwę administratora (superużytkownika) ze słowa 'admin' na coś bardziej naturalnego.
• Zainstalować jego polską werję językową zaplecza.

Ponadto moim zdaniem warto:

• Zainstalować dodatek JoomlaPack.
• Zrobić pierwszą, początkową kopię zapasową tak utworzonej witryny.

 

Miłej pracy!

Komentowanie za pomocą rozszerzenia JComments zostało wyłączone. Zapraszam do dodawania komentarzy za pomocą aplikacji Disqus.